September 22, 1999

DAR OPINION NO. 46-99

RICARDO V . SALUD, SR.

Samahan ng mga Magsasaka sa

Rosario, Noveleta at Bacao, Gen. Trias

Bacao, General Trias, Cavite

Ginoong Salud:

Ito po ay may kaugnayan sa inyong liham sa ating Pangulo noong ika-isa ng Marso 1999 na ipinadala sa aming Tanggapan upang mabigyan ng kaukulang tugon. Kalakip dito ang mga sumusunod na kahilingan:

a)         Mapawalang-bisa ang Proclamation No. 971 (Creating and Designating Certain Parcels of Land of the Private Domain Situated in the Municipality of Rosario, Province of Cavite, As a Special Economic Zone) o mabukod ang mga lupain (Lots Nos. 1478, 1479, 1480, 1481, 1484, 1485, 1486, 1489, 1490, 1491, 1492, 1493, 1494, 1499, 1500 at 1516) na may kabuuang sukat na apat na raan at anim na libo, anim na raan at walumput lima metro kuwadrado (406,685 square meters) sa nasabing proklamasyon; at

b)         Mabukod sa Proclamation No. 1980 (Reserving for Purposes of the Export Processing Zone Authority Certain Parcels of Land of the Private Domain situated in the Municipalities of Rosario and General Trias, Province of Cavite) ang mga lupain (Lots Nos. 414, 434 at 435) na may kabuuang sukat na walumput dalawang libo limang daan at labing anim na metro kuwadrado (82,516 Square meters).

Ayon sa inyo, ang mga lupang nabanggit na pag-aari ng FIL-OIL DEVELOPMENT and MANAGEMENT CORPORATION, ngayon ay mas kilala sa pangalan ng Philippine National Oil Corporation (PNOC), ay nasakop ng Proclamation No. 1980 na may petsa Mayo 30, 1980 na nagrereserba ng ilang lupaing nasasakop ng mga bayan ng Rosario at General Trias, Cavite upang mapaglagyan ng Export Processing Zone at Proclamation No. 971 na nagtatakdang ang ilang parsela ng lupain ng Fil-Oil ay matawag at makilala bilang THE FIL-OIL PEZA Special Economic Zone. Dahil dito ang pagpapatupad ng Comprehensive Agrarian Reform Program (CARP) sa mga lupaing ito ay pansamantalang nahinto. Sa katunayan, ang ibang bahagi nito ay nabigyan na ng Notice of Coverage ayon sa Certification na ipinalabas ni Municipal Agrarian Reform Officer (MARO) Leticia V. Diesta ng Rosario, Cavite (Annex 1). Bukod dito, ang Resolution No. 105 (Defining and Declaring the Boundaries of Industrial, Agricultural ang Residential Land Use Plan in the Municipalities of Imus and Parts of Dasmariñas, Carmona, Gen. Mariano Alvarez, Gen. Trias, Silang, Tanza, Naic, Rosario and Trece Martinez City, Province of Cavite), na pinagtibay ng Sangguniang Panlalawigan ng Cavite noong Marso 25, 1988 ay nagsasabi na "the industrial area in the aforesaid land-use plan punctuates parts of the Municipality of Rosario where the 267-hectare Cavite Export Processing Zone is located, also the PNOC Property west of the Cavite Export Processing, Zone (Annex 2).

Maliwanag ng ang mga lupain ng Fil-Oil/PNOC sa dakong kanluran ay may kaurian na industrial. Ayon sa General Land Use Plan ng lalawigan ng Cavite (under Sangguniang Panlalawigan Resolution No. 105 dated March 25, 1988 with addendum under Resolution No. 125 dated April 8, 1988), ang silangang bahagi ng nasabing lupain ay may kaurian na prime agricultural land (Annex 3). Bukod dito, isinasaad sa ika-limang talata ng Resolution No. 40 (Annex 4) na pinagtibay noong Marso 14, 1980 ang mga sumusunod:

"WHEREAS, the lowland tracts of land in Bacoor, Naic, Tanza, Gen. Trias, Kawit, Imus, Dasmariñas, Rosario, Noveleta, Trece Martires City and Maragondon especially the Friar Lands Estate are primarily suitable to rice and vegetable production and thereby should be delineated as prime agricultural land."

Ayon kay MARO Diesta ang mga nabanggit na sakahan ay nasasaklaw ng tinatawag na Friar Lands Estate. Ang Letter of Instruction No. 1097 na nilagdan noong, Enero 1, 1981 ay nag-uutos na dapat pangalagaan at panatilihin ang Cavite Friar Lands bilang pansakahan (Annex 5).

Magpahanggang ngayon, ating makikita sa tax declaration ng Lots Nos. 435, 434, 1499, 1516, 414, 1481, 1491, 1479, 1494, 1492, 1486, 1484, 3027, 1489, 1490 at 1493 na pawang ang mga ito ay pansakahan (Annex 6).

Hinggil sa inyong mga kahilingan, maaring hindi na kinakailangan pang mapawalang-bisa ang mga nabanggit na Proklamasyon upang mabukod ang inyong lupang sinasaka. Malinaw ang mga sumusunod na isinasaad ng Executive Order No. 407 na may petsang Hunyo 14, 1990 na sinusugan ng Executive Order No. 448 na may petsa Pebrero 14, 1991:

"Sec. 1-A.     All lands or portions thereof reserved by virtue of a Presidential Proclamation for specific public uses by the government, its agencies and instrumentalities, including government-owned or controlled corporations suitable for agriculture and no longer actually, directly and exclusively used or necessary for the purpose for which they have been reserved, as determined by the Department of Agrarian Reform in coordination with the government agency or instrumentality concerned in whose favor the reservation was established, shall be segregated from the reservation and transferred to the Department of Agrarian Reform for distribution to qualified beneficiaries under the Comprehensive Agrarian Reform Program." (emphasis and emphasis supplied)

Kung mapapatunayan na ang mga lupang inyong sinasaka ay tumutugon sa mga kadahilanang nabanggit sa itaas at magkakaroon ng "joint determination" ang DAR at Fil-Oil/PNOC tungkol dito, ang mga lupang ito ay maibubukod at maisasalin sa Department of Agrarian Reform (DAR) upang maipamahagi sa mga qualified beneficiaries. Kung ang nasabing pagbubukod ay hindi maisasakatuparan, kami sa Kagawaran ng Repormang Pansakahan ay sumusuporta sa inyong kahilingan na mapawalang-bisa o maamiyendahan ang Proclamation Nos. 971 at 1980 na nauukol sa mga lupaing nabanggit sa kadahilanan na ang mga ito ay may "prime agricultural lands" na dapat lamang panatilihin bilang pansakahan upang tunay na mapangalagaan ang seguridad sa pagkain at ang kapakanan ng mga maliliit na magsasaka.

Maraming salamat sa inyong pagliham at nawa ay natulungan namin kayo sa inyong mga karaingan.

Sumasainyo,

(SGD.) DANILO T. LARA

Undersecretary for Legal Affairs, and Policy and Planning

Copy furnished:

Sergio M. Andal, Jr.

Assistant Secretary and Head

Agri-Industrial and Infrastructure Policy Office

Office of the President

Presidential Management Staff

Malacañang, Manila

The PARAD

DAR Provincial Office

Gen. Trias Cavite